Dit artikel wordt u aangeboden door Van Lanschot Kempen Investment Management.

Kempen: inzicht in EMIR

Veel pensioenfondsen en verzekeraars ontvingen in de afgelopen weken een self assesment (vragenlijst) van DNB over EMIR (European Market Infrastructure Regulation). Deze wet- en regelgeving uit 2012 heeft tot doel de Europese handel in over-the-counter (OTC) derivaten veiliger en transparanter te maken.

Het pakket aan maatregelen wordt gefaseerd ingevoerd, maar de tijdlijnen én inhoud veranderden meer dan eens. Dit hangt onder andere samen met de invoering van andere Europese wetten en regels. Het maakt het er voor u niet overzichtelijker op… Daarom geven wij u 5 korte updates. Liever beginnen bij het begin? Lees dan eerst onze vorige editie van Nu, Institutioneel over EMIR.

5 EMIR-inzichten van dit moment

1. Waar moet ik wel en niet aan voldoen op dit moment?

Kort gezegd brengt EMIR u drie nieuwe verplichtingen:

- Zo moet u maatregelen nemen die risico’s verkleinen bij OTC-derivatentransacties die niet via een centrale tegenpartij worden afgehandeld.

- U bent verplicht te rapporteren over uitstaande derivatenposities, -transacties en eventueel onderpand aan een door de toezichthouder goedgekeurde partij, een zogenaamde trade repository.

- En tot slot de clearingverplichting: de meer standaard OTC-derivatentransacties moeten door tussenkomst van een centrale tegenpartij (CCP) worden afgewikkeld.

Die laatste verplichting is nog niet ingegaan voor pensioenfondsen. U bepaalt – in elk geval tot en met 2018 en waarschijnlijk zelfs tot 2021 – zelf of u central clearing invoert of niet.

2. To clear (or not to clear)?

Of het voor uw pensioenfonds een goed idee is om gebruik te maken van een centrale tegenpartij, hangt af van veel verschillende factoren. Central clearing biedt voordelen. Het maakt de transacties makkelijker, het geeft minder handwerk. Zeker ten opzichte van de tijd dat het met veel banken slecht ging, biedt central clearing nu extra zekerheid. Bovendien: tegen de tijd dat central clearing daadwerkelijk verplicht wordt, heeft u uw huis al op orde.

3. (To clear or) not to clear…?

Er is ook een keerzijde. Ten eerste: clearing kost (doorlopend) geld en vereist een flinke investering in tijd en geld om de verandering goed op te tuigen. Ook brengt het nieuwe risico’s met zich mee, want bij central clearing kunt u voorlopig alleen cash als onderpand storten of ontvangen om de dagelijkse veranderingen in marktwaarde mee te ondervangen. De noodzaak tot een goed doordacht liquiditeitsplan wordt daarmee groot. Daarnaast krijgt u door central clearing te maken met meer schakels, zoals clearing members. U moet alle nieuwe, extra contracten en infrastructurele verbanden controleren en onderhouden. U kunt hiervoor uiteraard ook leunen op uw uitvoerders, maar dat vraagt wel om countervailing power en uw scherpe blik. Voldoet iedereen aan de regels? Bij bilateraal verhandelde derivaten is dit nog altijd een stuk overzichtelijker.

4. Welk belang heeft een adviseur of vermogensbeheerder?

Er is dus niet één goed advies. Dat blijkt overigens ook uit de meningen van externe derivatenbeheerders. De afgelopen weken stonden vakmedia bol van opiniestukken over clearing. De strekking varieert enorm. Onder andere over de vraag of de totale kosten van central clearing inmiddels lager zijn dan bilateraal verhandelde derivaten zijn de experts het niet eens. Hierover kunnen we u één ding zeggen: let goed op wie het advies aan u geeft als het om central clearing gaat. Bedenk wat zijn belang is en zet dit af tegen uw eigen fondscontext. Feit is dat er voorlopig twee routes (cleared en non cleared) naast elkaar worden aangehouden, omdat niet duidelijk is wanneer de clearingverplichting exact ingaat. De extra kosten die hiermee gepaard gaan zijn niet in het belang van beide partijen.

5. Als ik voldoe aan EMIR, ben ik dan in control?

Het antwoord is simpel: nee. U moet de wetgeving in de gaten blijven houden omdat die nog kan veranderen. Het voldoen aan EMIR wil bovendien niet zeggen dat uw risico’s meteen als sneeuw voor de zon verdwijnen. U moet nog altijd toezien op het handelen van uw uitbestedingspartners. Onder druk van EMIR worden talloze contracten herzien, zodat alles en iedereen EMIR-proof wordt. Let daarom altijd goed op als uw wederpartij u vraagt om te tekenen bij het kruisje. Dat klinkt beperkend, maar bedenk aan de andere kant dat hierdoor ook veel te kiezen valt. En u staat aan het roer. Het enige dat wij kunnen zeggen op dit moment: zorg ervoor dat u klaar bent om over te gaan op central clearing, maar houd de ontwikkeling van de markt in de gaten.

Kijk voor meer informatie op https://www.kempen.com/nl/asset-management/client-solutions-and-fiduciary-management