Dit artikel wordt u aangeboden door Van Lanschot Kempen Investment Management.

Kempen: leg beleidskeuzes vast in 2018

Het vastleggen van uw beleidskeuzes is ook in 2018 een belangrijk thema. Niet alleen regelgeving vraagt om meer documentatie en transparantie, het is onderdeel van de verdere professionalisering van pensioenfondsen. Daarom presenteren we hier de beleidsvraagstukken die in 2018 uw agenda gaan bepalen.

  1. Wat staat er in 2018 op de agenda?

Net als vorig jaar vragen ook dit jaar niet-financiële risico’s veel aandacht, als gevolg van onder andere de toenemende digitalisering en cyberaanvallen. Het is meer dan ooit tevoren belangrijk dergelijke ontwikkelingen in kaart te brengen om de risico’s bij uw uitbestedingen te kunnen inschatten. U kon hierover in de vorige editie van Nu, Institutioneel al meer lezen. Hierbij geldt: leg uw beleid en keuzes goed vast.

In 2018 zijn er op beleggingsgebied  belangrijke thema’s. Zo kunnen de hoge waarderingen van diverse markten nog verder oplopen. Tegelijkertijd creëren ze een sterker neerwaarts risico. Is het gewenst hierop in te spelen en wanneer doet u dat dan?

DNB heeft in 2018 verandervermogen als toezichtsthema benoemd. Met betrekking tot de beleggingen kunt u hierbij denken aan de gevolgen van een rentestijging of (geo)politieke ontwikkelingen.

  1. De afdronk van 2017

De beleggingsonderzoeken - waar velen van u mee te maken kregen – leverden een belangrijk inzicht op: vastleggen is key, niet alleen uw beslissingen, maar ook de uitgangspunten die leidend zijn bij uw beleggingsallocatie. Zo kunt u zelf, maar ook de toezichthouder uw keuzes regelmatig monitoren en evalueren.

Belegt u bijvoorbeeld in Nederlandse hypotheken? Dan moet ergens staan dat u kiest voor hypotheken, in Nederland en alleen in woningen, de gewenste verhouding NHG en non-NHG, de minimumspread en last but not least: de redenen dat u hierin belegt. Een buitenstaander moet uw besluitvorming kunnen volgen. Dat geldt voor uw beleggingsbeleid, uw vergadernotulen en voor de keuzes die u in de praktijk maakt.

Kortom: maak uw uitgangspunten concreet, laat ze doorrekenen en geef aan waarom u bent gaan beleggen in de verschillende beleggingscategorieën. Doorleef, schrijf uit en implementeer!

  1. Dynamiek in uw balans en organisatie

Bij verandervermogen zijn twee aspecten belangrijk. Zo zal DNB in 2018 onderzoeken in welke mate uw balans dynamisch is en u kunt inspelen op marktveranderingen. Bent u in staat om uw assetallocatie te heroverwegen als de actualiteit daar om vraagt? Om deze vraag met ‘ja’ te kunnen beantwoorden moet u weten waarom u bepaalde categorieën opneemt in uw beleid. Maar evengoed dient u na te denken over wanneer u daarvan afwijkt. Kortom: durven veranderen als het niet meer past. Bij welke rendementen of risico’s verandert u – beleidsmatig – van koers?

Neem het voorbeeld van de hypotheken: u wenst een spread van minimaal x basispunten boven staatsobligaties. Haalt u die niet, gaat u dan meteen afbouwen? Of wacht u dan nog even?

Of stel dat u kiest voor Amerikaanse aandelen, maar het gerealiseerde rendement blijkt te laag. Komt er een punt waarop u deze belangrijke assetclass zal verlaten? Of kiest u voor een beschermingsconstructie of een onderweging van de categorie?

Neem dergelijke risico’s in overweging, maak een keuze en leg dit goed vast. Maar geef uzelf bovenal de ruimte voor dynamiek. Niets duurt voort behalve verandering, zei een Griekse filosoof al eens.

Er zit ook nog een andere kant aan verandering, namelijk de flexibiliteit van uw organisatie. Het is misschien nog koffiedik kijken, maar dat het pensioenstelsel gaat veranderen is zeker. Weet u al hoe uw fonds daar tegenaan kijkt? Welke opties heeft u? Wij hebben voor enkele opdrachtgevers geanalyseerd wat er gebeurt bij een overgang DB/CDC naar CIDC (individueel CDC). Vanuit het perspectief van de beleggingen waren de uitkomsten niet wereldschokkend. Maar het heeft waarschijnlijk wél grote impact op uw pensioenadministratie…

  1. Denk in scenario’s

Vrijwel alle pensioenfondsen werken met leverage, vooral via derivaten als renteswaps, om het renterisico af te dekken. Bij een stijgende rente neemt de waarde van deze derivaten af en moet onderpand gestort worden bij de tegenpartijen. Hoe meer de rente stijgt, hoe meer onderpand u nodig heeft. In de meeste gevallen is dat geen probleem, maar het is wel belangrijk inzichtelijk te hebben wat u nodig heeft bij het andere scenario: een stijgende rente. Dit is namelijk een belangrijk aspect van het liquiditeitsrisico dat u loopt. Door EMIR is dit extra relevant geworden: in geval van central clearing moet namelijk meer onderpand worden aangehouden. Daarnaast is het belangrijk om vooraf in kaart te brengen welke mogelijkheden u heeft voor extra liquiditeiten.

  1. Zoomt u wel eens uit?

Tot slot zoomen we uit: met welke ontwikkelingen op wereldniveau kunt u te maken krijgen? Hoe houdt u dit overzichtelijk en wanneer onderneemt u actie? Met scenario-analyse kunt u vooraf de impact van verschillende scenario’s enigszins inschatten. Vragen zouden kunnen zijn: hoeveel lange termijnrendement geeft u op als Noord-Korea een oorlog begint, of wat gaat u doen als de eurozone uit elkaar valt?

Het FTK heeft een dempend effect dat een deel van de risico’s afvangt. Maar de dekkingsgraad van sommige pensioenfondsen ligt al sinds 2015 onder het minimaal vereiste niveau. Wat doet u dan als u over twee jaar nog steeds een dekkingsgraad onder 105% hebt? Bent u bereid tot korten of beschermt u uw dekkingsgraad daartegen door bijvoorbeeld aandelenrisico af te bouwen? In dat geval ligt echter een armoedeval op de loer en komt uw indexatie-ambitie in gevaar.

Waar u ook voor kiest, maak inzichtelijk wat de argumentatie is voor uw beslissing en wat de beleidsimplicaties zijn voor uw risicohouding en lange-termijnrendement. En leg het vast. Of hadden we dat al gezegd?

Deze tekst is onderdeel van de nieuwsbrief ‘Nu, Institutioneel’ van Kempen Capital Management.

Kempen Capital Management N.V. (Kempen) heeft een vergunning als beheerder van diverse beleggingsinstellingen en voor het verlenen van beleggingsdiensten en staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten.